Sivas-Ordu/Giresun hatta Trabzon arası sirkülasyon; yolcu-yük v.s. gibi faydalar hakeza..Ordu-Sivas arasıda 3-4 saate inecektir.
UZAK İL ORDU VE ORDULULUK-5
Sevgili dostlar, Ordu üzerine beşleme yapacağımız bu yazımızda ilçelerle en önemli bağlantıyı gerçekleştiren damar olan yolların kalan ikisi üzerinde duralım, yolun bir İl ve ilçeler için ne kadar ehemmiyete haiz olduğunu anlayalım…
Şunu anladık ki, Ordu yıllarca uzak bir il idi; ismi uzak idi, cismi uzak idi..üç-beş senede bir yolumuz düşen, içini-dışını pek bilmediğimiz, o bize, biz ona yabancı bir il idi..fakat sorulunca gurbette biz ‘’Ordu’lu’’ idik, askerde künyede memleketi Ordu yazıyordu,Ordu’yu belki hiç görmemiş olanında bile böyleydi..fakat şu yol yok mu,yol yapıldı ya, meğer bizi yıllarca Ordu’dan uzak eyleyen o Bolaman-Perşembe virajlarımıymış, bunca ilçeyi buradan uzak eden bu ara mesafeymiş, anlamış olduk!..Uzak il Ordu,birden yakın-yakınca il oldu, bu sefer Ordu’daki meseleler üç ayrı kısımda değil yavaş yavaş Ordu genelinde düşünülür oldu ve bilinmeyen Ordu merak edilen, bittabi merak icabı artık gidilen bir il, bir şehir oldu.. İlimizin iç kesimlere bağlanan üçüncü yolu; Fatsa-Çatalpınar-Kabataş-Aybastı-Reşadiye yoludur.(Ünye-Niksar ve Fatsa-Kumru-Çamiçi yolunu daha önce yazmıştık) Bu yol Çatalpınara doğru gittikçe daralan ve oldukça güç arazi yapısından geçen, bir tarafı uçurum yoldur. İki araba yan yana zor geçer, kayalık dağlardan geçer. Ancak 2007 yılında yapılan ihale ile Çatalpınar-Kabataş arasında yoğun bir çalışma vardır. Yazın Aybastı’ya yaptığım seyahatte, İhaleyi alan firmayı,büyük iş makineleri ve kamyonlarıyla yoğun biçimde çalışırken gördüm. Epey mesafe açılmıştı; bırakın artık iki arabayı,dört araba yan yana geçebilirdi.(Umarım,Niksar-Ünye yolumuzda böyle olur.) Fakat daha yapacak çok iş var. Bunca zaman 15 bin nüfuslu iç kesimin en büyük ilçesinin yolu ihmal edilmiş akıl alır gibi değil! Ancak yol bittiğinde hem Reşadiye-Koyulhisar-Tokat sahile bağlanacak hem de Fatsa-Aybastı iç kesime tam bağlanacak..Ve Ordu’nun iç kesime bağlanan dördüncü güzergahı, Ordu merkez-Ulubey-Gölköy-Mesudiye yoludur. Şartları güç ve çok engelli bir yoldur. Mesudiye-Ordu arası 3-4 saat çeker. Bu çetin yol yüzünden halen Mesudiye için Ordu uzak il’dir. Fakat bir proje ve çalışma vardır ki, tamamlandığında çok büyük bir iş başarılmış,hatta Ünye-Niksar yolunun yapımından,Or-Gi Havaalanı yapımından daha büyük bir yatırım ve başarı olacaktır: Bu çalışma, Ordu-Mesudiye Dereyolu ve Topçam barajı’dır. Ordu’da 133 yıl önce Sultan Abdülaziz döneminde Orduyu iç kesimlere bağlayacak en iyi yol olarak projelendirilen, ancak maliyetinin yüksek olması, hemen hemen kesintisiz devam eden savaşlar gibi sebeplerden bir türlü yaptırılamayan tarihi Dereyolu’nun ilk etabı, içinde 5 barajın da bulunduğu Ordu Projesi kapsamında tamamlandı. Tarihi Dereyolu’nun ilk etabı temmuz ayı başında açılacak. Dereyolu sayesinde, halen 112 kilometre olan ve tehlikeli virajlarla dolu Ordu-Mesudiye yolu 52 kilometre kısalarak 60 kilometreye düşecek. Bunun yanı sıra 3,5 saat olan Mesudiye-Ordu güzergahı da 1,5 saate inecek. Tarihi Dereyolu’nun en zor bölümü olan Topçam-Belenyurt arasındaki 20 kilometrelik kısımda ekipler granit kayaları delerek toplam uzunluğu yaklaşık 7 kilometre olan 13 tünel açıldı. Karadeniz’in en sert coğrafi özelliklerini taşıyan yolun kıyısından geçtiği Sarpdere olması sebebiyle tabii güzellik özelliği bulunan yol kapsamında bulunuyor. Enerji Bakanı Hilmi Güler’in özellikle üzerinde durduğu yol yapımı sırasında yer yer 175 metre mesafeden kayalar parçalanarak açıldı. Bu zamana kadar 225 bin kamyon kayanın çıkarıldığı yolda ekipler, yolu 200 metre rakımdan 750 metre rakıma çıkardı. Yolun sıradışı bir geçmişi var: Ordu- Sivas yolunda ulaşımın güç şartlar altında yapılması ve yüksek rakımlı dağların zirvesinden geçmesi, kışın ise sık sık kapanması üzerine ilk olarak 1873 yılından Dereyolu planlanıyor ancak çok masraf gerektirdiği için yapılamıyor. Ardından 1885–1890 yılları arasında mühendis Çıngıryan Efendi tarafından yeniden projelendirilen yol, bir ön incelemeden öteye gidemiyor. 1908 yılında Erkan-ı Harp Yüzbaşısı Şevki Efendi tarafından bir kez daha gündeme getirilerek başlatılan yol, araya giren Trablus, Balkan, 1. Dünya ve Kurtuluş Savaşı yıllarında arka planda kalıyor. Dereyolu, Cumhuriyet’in kurulmasından sonra 1926–1928 yıllarında yeniden projelendiriliyor. Günün Ordu Valisi Ali Kemal Aksüt tarafından 1929 yılının Aralık ayında temeli atılıyor, ancak 1933’de çalışmalar sona eriyor. Yol, 1950’li yıllarda Adnan Menderes hükümetinin yatırım hamleleri döneminde yeniden gündeme getirildiyse de, acil bir yatırım olarak görülmediği için üzerinde durulmuyor. 1970’li yıllarda yeniden gündeme gelen Dereyolu’na bu kez NATO karşı çıkıyor. Amerika ile Sovyet Rusya arasında dünyaya paylaşmak için cereyan eden soğuk savaş döneminde NATO ‘bir Sovyet işgalinde tankların Karadeniz’den İç Anadolu’ya kolayca ulaşmasını sağlar’ diye gündemden çıkmasını sağlıyor. Aradan geçen yaklaşık 40 yıllık bir süre sonucu 1992 yılında dönemin Ordu Valisi Sami Seçkin zamanında düzenlenen törenle temeli atılan yol, grup köy yolu kapsamından ileri gidemiyor.Bu arada yolun hattı üzerindeki Melet ırmağına 1997 yılında Topçam Barajı yapılması kararlaştırılıp,aynı yıl ihalesinin yapılması ve çalışmaların başlaması ile yol için bir fırsat doğuyor.Ve nihayet 2003 yılında en büyüğü Topçam barajı olan yolda hem Barajların ulaşımını sağlamak hemde Dereyolunu böylece tamamlamak için,hemşerimiz Enerji bakanı Hilmi Güler’in konuya ciddi eğilmesi ile yolun ihalesi yapılıyor ve çalışmalar başlıyor. Bugün yolun çoğu tamamlanmış, üst sanat yapıları bitmek üzere olup, ilk etabı ise tamamen bitmiştir. Bir taraftan da bu yol Sivas için çok önemlidir, çünkü Sivas son 5 yıl içinde hayli mesafe kat etmiş, Organize Sanayi bölgesinde içinde teşvikle beraber 5-6 Alman yatırımcı ile birlikte yaklaşık 100 fabrika kurulmuş, 5000 kişi istihdam edilmiştir. Sivas’ın denize en yakın noktası bu yol ile birlikte Ordu olacaktır. İşte Ordu’ya Liman bunun için lazımdır.Buradan Sivas ürettiği malı ihraç edecektir, tabii Ordu ile birlikte. Ayrıca Sivas-Ordu/Giresun hatta Trabzon arası sirkülasyon; yolcu-yük v.s. gibi faydalar hakeza..Ordu-Sivas arasıda 3-4 saate inecektir.
Bahadır KAYIM
